Quá tải điện là gì? Tại sao xảy ra và cách khắc phục

Bạn có bao giờ gặp tình trạng đèn điện trong nhà bỗng nhiên nhấp nháy, hoặc tệ hơn, cầu chì bị đứt khiến cả nhà mất điện? Nếu câu trả lời là có, rất có thể bạn đã từng trải qua tình trạng quá tải điện. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu chi tiết về hiện tượng quá tải điện là gì? Tại sao xảy ra, hậu quả tiềm ẩn, đến các biện pháp phòng tránh hiệu quả. Hãy cùng khám phá cùng LScable để bảo vệ ngôi nhà và các thiết bị điện của bạn nhé!

Quá tải điện là gì?

Quá tải điện là hiện tượng xảy ra khi lượng điện năng tiêu thụ trong một mạch điện vượt quá khả năng chịu tải của hệ thống. Nói cách khác, khi bạn sử dụng nhiều thiết bị điện cùng lúc hơn so với khả năng cung cấp của hệ thống điện trong nhà, quá tải điện sẽ xảy ra.

Hãy tưởng tượng hệ thống điện trong nhà bạn như một đường ống nước. Nếu bạn mở quá nhiều vòi nước cùng lúc, áp lực nước sẽ giảm và có thể không đủ để cung cấp cho tất cả các vòi. Tương tự, khi quá nhiều thiết bị điện hoạt động đồng thời, dòng điện có thể không đủ để “nuôi” tất cả chúng, dẫn đến tình trạng quá tải.

Tại sao xảy ra quá tải điện

Nguyên nhân gây quá tải điện là gì? Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng quá tải điện, phổ biến nhất là các nguyên nhân sau:

Sử dụng một ổ cắm cho nhiều thiết bị điện

Một trong những nguyên nhân chính gây quá tải điện là kết nối quá nhiều thiết bị vào một ổ cắm duy nhất. Thông thường, mỗi ổ cắm chỉ chịu được công suất tối đa 3000W, nhưng nhiều người vẫn thường cắm từ 3 đến 5 thiết bị, làm tổng công suất vượt quá mức cho phép, gây ra tình trạng quá tải.

Dây dẫn không đủ tải

Dây dẫn điện có tiết diện nhỏ không thể chịu được dòng điện cần thiết khi sử dụng nhiều thiết bị cùng lúc. Điều này khiến dây dẫn phát sinh nhiệt, có thể làm cháy lớp vỏ cách điện, dẫn đến chập cháy hoặc nổ.

Aptomat không đạt công suất tải

Aptomat được lắp đặt để bảo vệ hệ thống điện trước tình trạng quá tải và đoản mạch. Tuy nhiên, nếu aptomat có mức bảo vệ thấp hơn công suất thực tế của các thiết bị sử dụng, sẽ gây ra hiện tượng aptomat nhảy liên tục, ảnh hưởng đến tuổi thọ của thiết bị điện.

Thiết bị điện bị hư hỏng

Các thiết bị điện hư hỏng như đường dây đứt, máy biến áp cháy, hoặc các linh kiện điện tử lỗi có thể tạo ra điện trở thấp, dẫn đến dòng điện tăng cao hoặc đoản mạch. Nếu không phát hiện và sửa chữa kịp thời, các thiết bị này có thể gây quá tải, làm hỏng các thiết bị khác và gây nguy hiểm cho người sử dụng.

Quá tải điện có tác hại gì?

• Thiết bị điện không hoạt động đúng cách: Quá tải điện có thể gây ra sự cố, làm cho các thiết bị hoạt động không ổn định hoặc bị hư hỏng.
• Giảm tuổi thọ của dây cáp điện, thiết bị điện: Áp lực từ dòng điện quá tải khiến linh kiện trong thiết bị bị mài mòn nhanh, làm giảm tuổi thọ của chúng.
• Tăng chi phí điện: Sử dụng nhiều thiết bị điện cùng lúc gây quá tải, khiến điện năng tiêu thụ tăng cao, dẫn đến chi phí sử dụng điện gia tăng.
• Nguy cơ cháy nổ, chập điện: Quá tải điện có thể gây ra cháy nổ, chập điện và các sự cố nguy hiểm, đặc biệt khi sử dụng thiết bị không đúng cách.
• Mất điện tạm thời: Khi quá tải, các thiết bị bảo vệ sẽ tự động ngắt kết nối để bảo vệ hệ thống, gây ra mất điện tạm thời.
• Ảnh hưởng đến môi trường: Quá tải điện làm tăng nhu cầu sản xuất năng lượng, dẫn đến việc phát thải khí nhà kính và các tác động tiêu cực đến môi trường.

Các dấu hiệu nhận biết quá tải điện

Dấu hiệu nhận biết tình quá tải điện là gì? Dưới đây là một số dấu hiệu điển hình mà bạn nên chú ý:

• Đèn điện nhấp nháy hoặc mờ đi: Khi nguồn điện không đủ, bạn có thể nhận thấy đèn trong nhà bỗng nhiên trở nên mờ hơn hoặc chớp tắt liên tục.
• Tiếng ồn lạ từ ổ cắm: Nếu bạn nghe thấy tiếng vo ve hoặc tiếng lách tách phát ra từ ổ cắm, đó có thể là dấu hiệu của quá tải điện.
• Ổ cắm hoặc công tắc bị nóng: Khi chạm vào ổ cắm hoặc công tắc mà thấy nóng bất thường, đây là dấu hiệu cảnh báo quan trọng về tình trạng quá tải.
• Cầu chì thường xuyên bị đứt: Nếu bạn phải thay cầu chì hoặc bật lại aptomat thường xuyên, đó là dấu hiệu rõ ràng của quá tải điện.
• Mùi khét từ thiết bị điện: Mùi khét hoặc mùi nhựa cháy từ các thiết bị điện là dấu hiệu nguy hiểm của quá tải và cần được xử lý ngay lập tức.

Nhận biết sớm các dấu hiệu quá tải điện sẽ giúp bạn có biện pháp xử lý kịp thời, tránh những hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra.

Các bước cần thực hiện ngay lập tức khi bị quá tải điện

• Giữ bình tĩnh: Đây là điều quan trọng nhất. Hoảng loạn có thể dẫn đến những quyết định sai lầm và nguy hiểm.
• Ngắt nguồn điện: Nhanh chóng tắt cầu dao chính hoặc aptomat để ngắt toàn bộ nguồn điện trong nhà.
• Kiểm tra an toàn: Đảm bảo không có ai bị điện giật hoặc bị thương. Nếu có, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
• Tắt và rút phích cắm của tất cả các thiết bị điện: Điều này giúp bảo vệ các thiết bị khỏi bị hỏng hóc khi bạn bật lại điện.
• Kiểm tra dấu hiệu cháy: Nếu bạn ngửi thấy mùi khét hoặc thấy khói, hãy sơ tán ngay và gọi cứu hỏa.
• Xác định nguyên nhân: Cố gắng xác định thiết bị nào có thể đã gây ra quá tải. Thường là thiết bị có công suất lớn như máy điều hòa, bếp điện, hay máy giặt.
• Bật lại điện từng phần: Sau khi đã ngắt tất cả các thiết bị, bật lại cầu dao chính. Sau đó, bật lại điện cho từng khu vực hoặc thiết bị một, để xác định chính xác nguồn gây quá tải.

Cách phòng ngừa hiện tượng quá tải điện

Cách quá tải điện là gì cũng là vấn đề được nhiều bạn đọc quan tâm tìm hiểu. Để thực hiện bạn có thể làm theo một số ý sau đây của LScable:

Chọn mua ổ cắm uy tín, chất lượng

Lựa chọn ổ cắm từ những thương hiệu đáng tin cậy là một biện pháp thiết yếu để bảo đảm an toàn cho hệ thống điện. Các ổ cắm chất lượng cao thường có công suất định mức lớn, tích hợp công tắc bảo vệ, làm từ chất liệu chịu nhiệt tốt và có độ bền cao. Do đó, CHINT khuyến nghị doanh nghiệp nên đầu tư vào những sản phẩm chất lượng để ngăn ngừa tình trạng quá tải và cháy nổ.

Sử dụng ổ cắm nối dài, dây cáp điện chất lượng

Ổ cắm nối dài giúp mở rộng số lượng lỗ cắm và phân bổ công suất cho các thiết bị điện. Đây là một giải pháp hữu ích khi cần kết nối nhiều thiết bị với một ổ cắm. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần lưu ý không nên nối quá nhiều ổ cắm vào nhau, vì điều này có thể làm giảm điện áp và dẫn đến quá tải cho ổ cắm đầu tiên. Các sản phẩm cáp tín hiệu LS, cáp chống cháy chống nhiễu là lựa chọn tối ưu để bạn giảm thiểu tình trạng này.

Sử dụng aptomat chống giật

Aptomat chống giật giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi hư hỏng do quá tải, đồng thời bảo vệ người dùng khỏi nguy cơ bị điện giật do rò điện. Doanh nghiệp nên cân nhắc chọn thiết bị từ CHINT. Aptomat chống quá tải là thiết bị bảo vệ mạch điện hiệu quả, có khả năng ngắt điện khi phát hiện hiện tượng quá tải, ngắn mạch hoặc rò điện. Thiết bị chống quá tải của CHINT có nhiều ưu điểm, bao gồm:

• Được sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế IEC/EN 60898-1, IEC/EN 60947-2, đảm bảo chất lượng và an toàn.
• Có nhiều lựa chọn về dòng cắt ngắn mạch, dòng định mức và dòng rò, phù hợp với nhu cầu sử dụng.
• Khả năng chịu đựng dòng cắt ngắn mạch tối đa và dòng cắt ngắn mạch định mức cao, bảo vệ thiết bị điện khỏi hư hỏng do quá tải.
• Đảm bảo độ bền và tuổi thọ cao nhờ khả năng đóng cắt cơ khí và điện tốt.

Phân loại thiết bị theo công suất

Phân loại thiết bị điện theo công suất là một biện pháp quan trọng để ngăn ngừa quá tải. Sắp xếp các thiết bị từ công suất cao đến thấp và kết nối chúng vào các ổ cắm khác nhau giúp giảm nguy cơ sự cố quá tải, cháy nổ, và kéo dài tuổi thọ của thiết bị.

Trên đây là những chia sẻ của LScable về quá tải điện là gì? Tại sao xảy ra và cách khắc phục. Đây là một vấn đề nghiêm trọng mà mọi gia đình đều có thể gặp phải. Tuy nhiên, với kiến thức đúng đắn và các biện pháp phòng ngừa thích hợp, chúng ta có thể giảm thiểu đáng kể nguy cơ xảy ra sự cố này. Đừng quên chia sẻ những kiến thức này với gia đình và bạn bè của bạn. Mỗi người đều có thể đóng góp vào việc tạo ra một môi trường sống an toàn hơn cho cộng đồng.