Dây nối đất, còn được biết đến là dây tiếp địa, là một đoạn dây dẫn điện ngắn, thường được kết nối giữa các thiết bị sử dụng điện áp cao 220 – 240V (ở Việt Nam), như bình nóng lạnh, máy giặt, tủ lạnh, với mặt đất. Mục đích của việc này là để giải quyết vấn đề rò rỉ điện có thể xảy ra bên ngoài các thiết bị điện này. Thông tin dưới đây sẽ giúp bạn hiểu thêm dây nối đất tại sao quan trọng? Cách chạy dây tiếp địa đúng đắn.
Tuy nhiên, trong thời đại hiện đại, dây nối đất thường được tích hợp sẵn trong đường dây điện của các thiết bị, kết nối với dây pha (dây nóng) và dây trung tính, và đã được liên kết với hệ thống điện trong nhà có sẵn dây nối đất.
Tổng quan về dây nối đất
Dây nối đất, như cái tên gợi nhớ, là một loại dây điện dài được chôn sâu vào mặt đất dưới ngôi nhà của bạn. Tiêu chuẩn hệ thống dây nối đất đã được đề xuất trong các bản mã điện từ những thập kỷ 1960, do đó, hầu hết các ngôi nhà hiện đại đều trang bị ổ cắm nối đất và bảng điện liên tục.
Mục đích chính của dây nối đất là cung cấp một vị trí an toàn để giữ cho điện tích dư thừa. Đất dưới chân chúng ta mang điện tích âm, tự nhiên thu hút điện tích dương. Dây nối đất giúp trung hòa những điện tích dương đó một cách an toàn, trực tiếp và kiểm soát, nơi chúng có thể được xả ra mà không có nguy cơ gây điện giật hoặc cháy nổ. Xem thêm: Dây điện tròn và dây điện dẹt hiểu để lựa chọn sử dụng đúng đắn.
Hiện tượng điện tích dư thừa là khá phổ biến trong các ngôi nhà. Điều này đòi hỏi việc bảo vệ các thiết bị điện tử bằng các thiết bị bảo vệ tăng áp, đặc biệt là trong trường hợp sét đánh hoặc sự cố máy biến áp. Tuy nhiên, điện tích dư thừa cũng có thể xảy ra hàng ngày khi các thiết bị lớn được khởi động; bạn có thể nhận thấy đèn nhấp nháy ngắn khi máy điều hòa khởi động, là dấu hiệu của điện dư thừa nhẹ.
Dây nối đất tại sao quan trọng?
Trong hệ thống điện được nối đất đúng cách, điện dư thừa được đưa trực tiếp xuống mặt đất. Nhưng nếu ngôi nhà không có hệ thống nối đất, những biến động đột ngột này có thể tạo ra tình trạng nguy hiểm.
Rủi ro lớn nhất đến từ việc điện dư thừa truyền qua cơ thể con người. Điều này có thể xảy ra khi bạn chạm vào phích cắm hoặc ổ cắm không có nối đất, làm cho điện có thể dẫn theo cơ thể và gây ra bỏng, tổn thương thần kinh, thậm chí là tử vong, nếu độ điện tố đủ mạnh.
Nếu dòng điện dư thừa này truyền qua các vật dụng trong nhà, có thể gây cháy nổ. Ngoài ra, nó cũng có thể tấn công vào thiết bị điện và điện tử được kết nối với các ổ cắm không có nối đất, gây hư hại cho chúng.
Hướng dẫn cách nối đất cho các thiết bị điện
Bước 1: Đặt một thanh dây đồng hoặc sắt vào mặt đất, với chiều sâu tối thiểu là 10cm, và càng sâu càng tốt để đảm bảo kết nối tốt với đất.
Bước 2: Nối một đầu của dây điện vào vỏ của thiết bị bị rò điện, và đầu còn lại nối vào thanh dây đã được đưa xuống đất ở Bước 1.
Với các căn hộ hoặc chung cư có nhiều tầng, ở Bước 1, bạn có thể sử dụng khung cửa bằng kim loại (cửa sổ hoặc cửa ra vào) hoặc bất kỳ phần kim loại chắc chắn nào có thể chui vào tường hoặc sàn vài centimet thay cho thanh dây kim loại châm xuống đất.
Lưu ý: Đảm bảo rằng dây điện trung gian được bọc lớp vỏ cách điện ở bên ngoài để đảm bảo an toàn trong quá trình sử dụng. Ngoài ra bạn cũng cần nắm thông tin phân biệt cáp điện và dây điện để có thể thực hiện đúng các bước trên.
Lí do cần phải sử dụng dây nối đất cho các thiết bị?
Mục đích chính và quan trọng nhất của việc nối đất để bảo vệ thiết bị là đảm bảo an toàn cho người sử dụng điện. Tuy nhiên, ở Việt Nam, việc quan tâm đến cách nối đất để bảo vệ ngôi nhà vẫn chưa đạt đến mức độ mong muốn. Trong trường hợp có bão lớn, sét đánh hoặc chập điện, những tổn thất có thể rất lớn.
Để đảm bảo an toàn, vỏ kim loại của các thiết bị điện gia dụng cần được nối với dây tiếp đất. Điều này đặc biệt quan trọng khi sử dụng máy giặt và tủ lạnh, và chúng cần phải được kết nối với dây tiếp đất.
Các thiết bị như máy giặt và tủ lạnh thường đặt ở những nơi có độ ẩm cao như nhà bếp và phòng tắm, làm tăng khả năng ẩm ướt bên trong động cơ điện và mạch điện. Điều này có thể dẫn đến tình trạng rò rỉ điện. Vỏ của các thiết bị thường được làm bằng kim loại, dễ dàng truyền điện, tăng nguy cơ xảy ra tai nạn điện khi người dùng tiếp xúc không cẩn thận.
Ngoài ra, vào mùa đông, tình trạng tĩnh điện trên bề mặt của các thiết bị dễ xuất hiện, tạo ra hiện tượng “điện giật tanh tách” khi chạm vào. Ở Việt Nam, ổ cắm 3 chấu với lỗ cắm dây nóng, lỗ cắm dây nguội và lỗ nối dây tiếp đất không phổ biến, và một số thiết bị sản xuất cho thị trường Việt Nam có thể chỉ có 2 chấu để giảm chi phí, làm tăng khả năng rò rỉ điện. Vì những nguyên nhân này, việc nối đất được coi là biện pháp đơn giản và an toàn để ngăn chặn tai nạn điện.
Các thiết bị điện trong gia đình cần nối đất
Các thiết bị cần được nối dây tiếp đất bao gồm ổ cắm điện, máy nước nóng, máy giặt, máy sấy quần áo, máy rửa chén, tủ lạnh, và các thiết bị khác có khả năng tiếp xúc với nước, hoặc đặt trong môi trường ẩm ướt, và thường được làm từ vật liệu kim loại. Việc nối dây tiếp đất đối với những thiết bị này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người sử dụng khỏi nguy cơ dòng điện đi qua cơ thể khi tiếp xúc với độ ẩm, đồng thời ngăn chặn hư hại cho chính thiết bị.
Ngoài ra, để giảm nhiễu điện và đảm bảo hiệu suất vận hành ổn định, cũng nên nối dây tiếp đất cho các thiết bị điện tử như máy in, máy tính, và các thiết bị khác thuộc hệ thống điện tử.
Không thể phủ nhận tầm quan trọng của dây nối đất đối với hệ thống điện và an toàn trong môi trường xung quanh. Từ việc bảo vệ người sử dụng trước nguy cơ giật điện đến việc ngăn chặn tình trạng rò rỉ điện do độ ẩm, dây nối đất chính là bảo vệ đáng tin cậy. Trong một xã hội ngày nay, nơi chúng ta ngày càng sử dụng nhiều thiết bị điện tử, việc hiểu rõ và duy trì hệ thống nối đất là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn và ổn định cho mọi người.